Samolot odrzutowy MiG-29 zaprojektowano w 1972 r., w celu wymiany samolotów typu MiG-21 i MiG-23 na nowocześniejsze. Samolot miał być tzw. lekkim myśliwcem frontowym, uzupełniającym ciężki myśliwiec przewagi powietrznej Su-27. W konstrukcji skoncentrowano się na osiągnięciu dobrych parametrów lotnych i manewrowych uzyskanych drogą dopracowania koncepcji aerodynamicznej.
Pierwszy prototyp wzniósł się w powietrze 6 października 1977 roku, a pierwsze seryjne samoloty MiG-29 9.12 ("Fulcrum-A") weszły do służby w 1984 r.
Wersja 9.12 produkowana była również w dwóch słabiej wyposażonych wersjach eksportowych. Wersja 9.12A przeznaczona na eksport do krajów Układu Warszawskiego (m.in. Polska, Czechosłowacja, NRD, Rumunia). Pozbawiona była kilku trybów pracy radaru, a inne różnice dotyczyły także radiostacji, układu identyfikacji "swój-obcy", systemu nawigacji. Wersja 9.12B była eksportowana poza Układ Warszawski - zakupiły ją m.in. Irak i Peru, a także - po rozpadzie Układu Warszawskiego - w 1993 r. Węgry.
W 1990 r Siły Powietrzne ZSRR przestały kupować MiG-29, przez co zaprzestano produkcji seryjnej. Samolot jednak wciąż rozwijano. Powstała wielozadaniowa wersja MiG-29M ("Fulcrum-E") , później przeznaczona na lotniskowiec pokładowa wersja MiG-29K. Obecnie samolot wciąż jest modernizowany. Nowa wersja MiG-29OVT znana również jako MiG-35 potrafi zmieniać kierunek wektora siły ciągu we wszystkich trzech wymiarach tzw. ciąg wektorowany.
Konstrukcja
W samolocie zastosowano tzw. skrzydła pasmowe - o dużym skosie przy kadłubie i mniejszym w zasadniczej części o obrysie trapezowym. Wraz z klapami przednimi zapewniają one stateczność i sterowność także przy dużych kątach natarcia (do 80 stopni). MiG-29 i Su-27 były pierwszymi radzieckimi samolotami taktycznymi, w których zastosowano turboodrzutowe silniki dwuprzepływowe. W przypadku MiG-29 był to silnik RD-33 zaprojektowany w Biurze Doświadczalno-Konstrukcyjnym Izotowa. Radar OI-93 był pierwszym w ZSRR radarem dopplerowskim mogącym śledzić cele na tle ziemi.Wyposażenie
- W wersji Mig-29 (9-12):
- W wersji Mig-29M:
Uzbrojenie
Działko GSz-301 wbudowane w lewy napływ skrzydła, uzbrojenie podwieszane jest na 6 węzłach. Łączny udźwig uzbrojenia 2000 kg, a w wersji M na 9 węzłach o łącznym udźwigu 5500 kg.Przeciwko celom powietrznym: pociski powietrze-powietrze R-27R, R-27T, R-60M i R-73. Mig-29M dodatkowo R-27ER i R-27ET i R-77.
Przeciwko celom naziemnym: 500 kg bomb lotniczych, kasety bombowe KMGU-2, pociski niekierowane S-24, S-8. W wersji Mig-29M rakiety powietrze-ziemia Ch-25ML/MP, Ch-27L/T, Ch-31A/P, bomby kierowane KAB-500Kr.
Napęd
Dwa silniki dwuprzepływowe z dopalaniem RD-33 o ciągu 49,4 kN każdy (81,39 kN z dopalaniem). W wersji MiG-29M wzmocniona wersja silnika – RD-33K o ciągu z dopalaniem 86,29 kN. Silnik ten ma nową sprężarkę niskiego ciśnienia.Użycie
Był używany przez lotnictwo Iraku w czasie wojny w Zatoce Perskiej a także Jugosławię w czasie operacji NATO Allied Force. Prawdopodobnie były także wykorzystywane przez siły federalne w Czeczenii. Pozostaje jednym z głównych towarów eksportowych Rosji, w ostatnich latach szereg tych samolotów dostarczono do Indii i Syrii.Użycie w Polsce[edytuj]
Od 1989 roku używany przez Siły Powietrzne Rzeczypospolitej Polskiej. W okresie 1989–1990 Rosjanie dostarczyli 12 fabrycznie nowych myśliwców (9 bojowych oraz 3 szkolno-bojowe). Znalazły się one na wyposażeniu 1 eskadry 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego z Mińska Mazowieckiego. Trzy maszyny w 1997 roku wysłano tymczasowo do Izraela w celu zbadania ich możliwości bojowych przez tamtejsze siły powietrzne[1].W 1995 roku Polska pozyskała 10 używanych maszyn (9 bojowych i jedną szkolno-bojową) od Republiki Czeskiej, przekazując w zamian 11 śmigłowców PZL W-3 Sokół. Weszły one na wyposażenie 2 eskadry 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. Samoloty dostarczono na początku 1996 r. W grudniu 2001 r. w związku z dostosowywaniem struktur do wymogów NATO 1 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego przeformowany został w 1 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego oraz 23 Bazę Lotniczą. Samoloty MiG-29 służą w 1 Eskadrze Lotnictwa Taktycznego po dziś dzień.
W roku 2004, za symboliczną opłatę 1€ za sztukę, Polska odkupiła od Luftwaffe 23 używane maszyny. Ze względu na różnice w wyposażeniu oraz znaczne zużycie podjęto decyzję o włączeniu do służby jedynie 14 znajdujących się w najlepszym stanie maszyn, wszystkie w standardzie ICAO I (niemieckie maszyny przeszły modernizacje, część w mniejszym zakresie ICAO I, część w większym ICAO II, przewidującym m.in. instalację dodatkowych zbiorników podwieszanych oraz przeskalowanie przyrządów na miary anglosaskie). Modernizacje i remonty przeprowadzone zostały w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy oraz w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 4 w Warszawie. Poniemieckie MiGi-29 otrzymała 41 Eskadra Lotnictwa Taktycznego z Malborka, latająca do tej pory na samolotach MiG-21MF. Obecnie polskie lotnictwo użytkuje łącznie 31 maszyn bojowych MiG-29 9.12 oraz szkolno-bojowych MiG-29UB 9.51[2].
W 2004 i 2005 roku maszyny 41 eskadry przeszły program remontów i modernizacji pod kryptonimem "Kurpie", pozwalający na eksploatację maszyn przez następnych 7 lat (stąd eksploatacja MiG-29 w 41 eskadrze planowana jest do roku 2012). Maszyny 1 eskadry podobną modernizację przeszły wcześniej, natomiast remont planowany jest około roku 2008, co pozwoli eksploatować samoloty do roku 2015. Ciągle niejasna pozostaje sytuacja rozleglejszej modernizacji (do wersji SD) i wydłużenia resursu płatowców (do lat 2020-25), proponowanego przez RSK MiG.
Samoloty 1 eskadry ponad standardowe wyposażenie wersji 9.12 wyposażone zostały w systemy nawigacji Rockwell Collins ANV-241MMR VOR/ILS oraz AN/ARN-153 (TCN 500) TACAN, (cywilny) odbiornik GPS Trimble 2101AP, urządzenie ostrzegania o opromieniowaniu wiązką radarową Thompson-CSF SB-14, polski system identyfikacji swój-obcy (IFF) Radwar SC-10 Suprasl oraz cyfrowy pulpit sterowania R-862 do radiostacji VHF/UHF Unimor-Radiocom RS 6113-2. Poza tym maszyny otrzymały światła antykolizyjne oraz nowy, natowski kamuflaż. Systemy nawigacyjne GPS, TACAN i VOR/ILS zostały zintegrowane z systemem nawigacyjnym samolotu poprzez interfejs TGR-29A.
Polskie MiGi-29 wystawione jako eksponaty
- Jeden z otrzymanych od Luftwaffe samolotów o numerze taktycznym 4115 stał się w 2008 r. pierwszym eksponatem w ramach projektu muzealnego "NATO 1949–2009" realizowanego przez Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Celem projektu jest stworzenie stałej ekspozycji statków powietrznych w barwach państw członkowskich Sojuszu NATO[3][4][5].
- Od kwietnia 2008 MiG-29 z numerem bocznym 4111 jest wystawiany w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie[6].
- Od lutego 2008 MiG-29 z numerem bocznym 4109 jest wystawiony w Pomorskim Muzeum Wojskowym w Bydgoszczy
- Model o numerze bocznym 2001 znajduje się na terenie Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie w woj. lubelskim[7][8].
- Od jesieni 2007 MiG-29 z numerem bocznym 4114 trafił na lotnisko Bemowo w Warszawie i służy w celach szkoleniowych studentom WAT, samolot nie jest dostępny dla osób postronnych.
Dane podstawowe | |
Państwo | ![]() ![]() |
Producent | MiG |
Typ | Myśliwiec frontowy |
Konstrukcja | średniopłat odrzutowy o konstrukcji metalowej |
Załoga | 1 (pilot) |
Historia | |
Data oblotu | 6 października 1977 |
Lata produkcji | od 1983 |
Dane techniczne | |
Napęd | 2 × Klimow RD-33 |
Ciąg | 2 × 49,42 kN (81,4 kN z dopalaczem) zużycie paliwa: 2x 21.81 g/kNs (59.48 g/kNs z dopalaczem) |
Wymiary | |
Rozpiętość | 11,36 m |
Długość | 17,32 m |
Wysokość | 4,73 m |
Powierzchnia nośna | 38 m2 |
Masa | |
Własna | 10 900 kg |
Startowa | 18480 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. | 2445 km/h (2.3 Ma) |
Prędkość minimalna | 230 km/h |
Prędkość wznoszenia | 330 m/s |
Pułap | 17500 m |
Zasięg | 1750 km (normalny) 2100 km (ze zbiornikiem dodatkowym) |
Rozbieg | 240 m |
Dobieg | 600 m |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 działko GSz-30-1 kal. 30 mm z zapasem 150 naboi Uzbrojenie podwieszane na 6/9 węzłach o łącznej wadze 2000 kg/5500 kg w zależności od wersji |
Przypisy
- ↑ Maciej Hypś: Tajna misja. Polskie MiG-i-29 w Izraelu. [dostęp 2011-06-21].
- ↑ Samoloty (pol.). Oficjalna strona Sił Powietrznych RP. [dostęp 2010-04-18].
- ↑ Informacja na stronie Muzeum o przekazaniu samolotu MiG-29
- ↑ Artykuł o przekazaniu samolotu
- ↑ Fotoreportaż z transportu samolotu MiG-29
- ↑ MiG-29 przy Alejach Jerozolimskich, lotniczapolska.pl, 2008-05-13]
- ↑ MiG 29. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie. [dostęp 2011-08-20].
- ↑ MiG-29. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie. [dostęp 2011-08-20].
Żródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/MiG-29
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz